Dec 28, 2012

Хүүхэд төрөх хугацааг хэрхэн тодорхойлох вэ?

Сайн байцгаана уу? Блогтоо бичлэг оруулалгүй нилээдгүй хугацаа өнгөрчээ. Одооноос эхлэн жирэмсэн эхчүүдэд тусламж болох зүйлийг өөрийн чадлын хирээр оруулахаар шийдээд анхны бичлэгээ бичиж сууна.

Эмэгтэйчүүд бид жирэмсэн болсноо мэдмэгц хүүхэд хэзээ төрөх бол гэж боддог. 10 сар тээж гэж ярьдаг болохоор хүүхэд жирэмсэн болсноос хойш 10 сар тээж төрнө гэж ойлгож байсан үе саяхан санагдана. 4 долоо хоногийг 1 сараар тооцоож 10 сар тээдэг. Гэхдээ хуанлин тооллоор 9 сар тээдэг гэсэн үг. Хүүхэд төрөх өдрийг тооцохдоо
Хамгийн сүүлд сарын тэмдэг ирсэн өдөр + 14 хоног + 9 сар - 7 хоног = хүүхэд төрөх өдөр

Жишээ нь: Хамгийн сүүлд сарын тэмдэг ирсэн өдөр 2012 оны 11 сарын 10 + 14 хоног = 11 сарын 24 (энэ өдөр таны жирэмсэлсэн өдөр)

11 сарын 24 + 9 сар = 2013 оны 8 сарын 24

8 сарын 24 -7 хоног = 8 сарын 14нд танай хүүхэд хорвоо дээр мэндлэхнээ.

Залуу ээжүүд эмнэлэг орохоосоо өмнө хүүхдийнхээ төрөх өдрийг тооцож мэдээрэй.

Jun 18, 2012

Шудрага ёсны дархлаагаа сэргээе


Блог дээр солонгост хэрхэн сурах тухай залуучууд үе үе comment үлдээх юм. Чадлаараа л нэг ч гэсэн монгол хүнд тусалчих санаатай хариулж байна.

Энэ асуултууд хариулж байхдаа өөрийн эрхгүй нэг зүйлийг бодох боллоо. Шудрага байдлын тухай монголчуудын дархлаа алдагдчихсан бололтой. Үүнийгээ шудрага бус зүйл гэж нэг их анзаарахгүй, анзаарсан ч хүн болгон л тэгж байгаа ш дээ гэсэн бодол байсаар байх шиг. 

Бид аливаа зүйлийг танилаараа хийж ирсэн үүнд нөлөөлсөн ч байж мэднэ. Магадгүй нөгөө цуутай авилгалын нэг үндэс бизээ. Бид эхлээд энэ сэтгэлгээгээ өөрчлөх хэрэгтэй байна. Монголд их дээд сургуулийн оюутнууд хичээлээ тасалж байгаад гэнэтхэн шалгалтын өмнөх өдөр, акт аваад хүрээд ирдэг. Мэдээж үнэнээсээ өвддөг нь байдаг л байх даа. Гэхдээ тэр акт нь яг тэр оюутны семенар хийх өдөр нь байх жишээтэй. Багш нь энэ бол зүгээр шалтаг гэдгийг мэдэж байгаа хир нь нүдээ аниад л акттай байсан оноог нь бүтнээр нь тооцож тавьна. Ингээд оюутан хүслээ биелүүлсэн гэсэн үг. Дотроо баярлаж үүнийгээ найз нартаа хэлнэ. Нөгөөдүүл нь магтаж урамшуулна. Нөгөө актаа авахын тулд өрхийн эмчид худлаа хэлж акт авна, чадахгүй бол таньдаг эмчээсээ акт авна. Ингээд л жижиг сүлжээ бий болно.
Хуурамч акт өгч байгаа эмч,  нүдээ аниж хууртсан дүрд тоглож байгаа багш, ирцээ бүтнээр тооцуулж, семенарт оролцоогүй гэж дүнгээ хасуулахгүй болсондоо баярлаж гүйж байгаа оюутан аль аль нь үүнийгээ шудрага бус зүйл хийж байна гэж бодохгүй. 
Ингэж ирсэн, ингэсээр ч байх болно гэсэн байдалтайгаар үргэлжилсээр... Хамгийн асуудалтай нь энэ энэ сэтгэхүйгээрээ гадаадад сурч байхдаа багшийг хуурах гэж оролдоно. Нөгөө профессор нь монгол багштай адил нүд аниж өгөхгүй ш дээ. Багш ёстой хүн ойлгодоггүй гэж гомдоллоно.  Үнэндээ би хүн хуурах гээд буруу юм хийгээд байна гэж ер бодохгүй. Асуудал нь тухайн хүнд биш өөрт нь байгааг даанч ухаарахгүй. Нийгмийн шудрага ёс гэдэг зүйл ийм жоохон гэж бодож байгаа зүйлээс л эхэлдэг.  Бага зүйлд итгэмжтэй байж суръя гэж залуучууддаа уриалмаар байна. 
Шудрага ёсны дархлаагаа нэг шалгаад үзээрэй. Дархлаагаа сайжруулах цаг болсон юм биш биз.
 







May 27, 2012

Хятад зүйр үг

Яаруу хүн халуун дүфү идэж чадахгүй.
Хүн л болсон юм хойно хийсэн юмны үр дүнг хурдан амсахыг хүсдэг. Харин энэ зүйр үгийн утга нь манайхаар бол яарвал даарна гэдэгтэй утга нэг. Зүйр үгийг сайн ажаад байвал тухайн улс, үндэстний зан заншилын онцлогийг харуулдаг. 
Бас нэгэн зүйр үгийг сонирхуулъя. 

Сычваны нохой нарыг хараад хуцна. 
Сычван Хятадын баруун өмнө зүгт оршдог уулархаг, манантайгаа алдартай нутаг. Жилийн дундаж хур тунадас 2000 мм хүрдэг учир өглөөдөө битүү манан татаж, нар үзэгддэггүй аж.  Байнга шахуу манантай байдаг газарт хааяа нэг цэлмэг өдөр тохиож энэ үеэр нар үзэж байгаагүй нохой гэнэт нарыг хараад хуцжээ. Үүнээс үүдэн наад захын мэдлэггүй хирнээ жирийн зүйлийг ч хачин сонин болгож хараад байгаа хүнийг энэ нутгийн нохойтой зүйрлүүлж хэлдэг аж.

Баавгай эрдэнэ шиш түүхтэй адил нэгийг олоод нөгөөг алдана.
Баавгай эрдэнэ шиш түүхдээ хоёр гараараа ээлжилж түүдэг гэнэ. Нэг гараараа таслаж авсан шишээ нөгөө гарынхаа суганд хавчуулаад, дараа нь нөгөө гараараа таслаж авахдаа сугандаа байсан шишээ унагаагаад... энэ мэтээр хэсэг түүж байгаад харвал гартаа ердөө ганц л шиштэй үлддэг аж. Аливаа зүйлийг хийхдээ ихийг хийх гэсэн хүсэл шуналаа хэтэрхий өмнөө тавих юм бол эцэстээ баавгайтай адил гартаа ганц шиштэй л үлдэх болно гэсэн утгатай гэнэ. 

May 1, 2012

БНСУ-д ILWOO сангийн тэтгэлэгээр баклавр, магистрт суралцуулна


БНСУ-ын ILWOO сан(Хуучнаар 21-р Зуун Солонгос Судлалын Сан) өөрийн тэтгэлгээр 2012/2013 оны хичээлийн жилд байгалийн ухаан, инженерийн чиглэлээр 4 бакалавр оюутан, 4 магистрантыг БНСУ-ын их, дээд сургуульд суралцуулна.


Бүртгэл авах сүүлийн хугацаа: 2012-05-25
Бичгийн шалгалт: 2012-05-28
Ярилцлага: 2012-06-14

Тавигдах шаардлага:
Бакалавр: Монгол Улсын магадлан итгэмжлэгдсэн их, дээд сургууль, коллежийн 1, 2 дугаар ангид 3.0 ба түүнээс дээш голч дүнтэй сурч байгаа, 2012 оны 6 дугаар сарын 1-ний байдлаар 22-оос доош настай.

Магистрант: Суралцах чиглэлээр бакалаврын зэрэгтэй буюу энэ 2012 оны хавар төгсөж байгаа (голч дүн 3.0 ба түүнээс дээш) 2011 оны 6 дугаар сарын 1-ний байдлаар 25-аас доош насны байна.

Бүртгэл:
Бакалавр: Бакалаврын бүртгэлийг их, дээд сургууль хариуцан хийж, сургуулийн захирлын албан бичгээр шалгалтанд орох оюутны нэрсийг бүрдүүлсэн материал, шалгалтын хураамжийн хамт 2011 оны 5 сарын 25-ны өдрийн дотор Боловсрол, соёл, шинжлэх ухааны яамны Мэргэжлийн боловсролын газарт ирүүлнэ.
Магистрант: Магистрын сургалтад хамрагдах хүмүүс нь 2012 оны 5 сарын 24, 25-ны өдөр МУИС-ийн хичээлийн 2-р байрны 179 тоот өрөөнд бүртгүүлнэ.

Шалгалт:
Сонгон шалгаруулалтыг бичгийн шалгалт /англи хэл, математик/ болон ярилцлага гэсэн 2 үе шаттайгаар зохион байгуулна.

Бичгийн шалгалтыг МУИС-ийн хичээлийн 2-р байрны өргөтгөлийн 2, 3 дугаар давхарын уншлагын танхимд 2012 оны 5 сарын 28-ны өдрийн 15.00 цагаас тестийн хэлбэрээр авна. Иргэний үнэмлэхгүй хүнийг шалгалтад оруулахгүй. Шалтгалтын дүнг 2012 оны 5 сарын 29-ний өдрийн 15.00 цагт МУИС-ийн хичээлийн 2 дугаар байрны зарлалын самбарт зарлана.

Бичгийн шалгалтанд өндөр оноо авсан шалгуулагчдыг ярилцлагад оруулахаар нэр дэвшүүлнэ. ILWOO сангаас ярилцлагад орох оюутнуудын нэрс болон ярилцлагын байр, цагийн хуваарийг 2012 оны 6 сарын 4-ний өдрийн 15.00 цагт МУИС-ийн хичээлийн 2 дугаар байрны зарлалын самбарт зарлана.

Ярилцлагыг 2012 оны 6 сарын 14-ний өдөр ILWOO сангаас хариуцан зохион байгуулах ба ярилцлагын дүнг тухайн өдрөө мэдээлнэ.

Сургууль:
Тэтгэлэгт хамрагдсан оюутнууд дараах 3 сургуульд суралцана:
1. Инха Их Сургууль-д 3 оюутан
2. Ихуа Эмэгтэйчүүдийн Их Сургууль-д 2 оюутан
3. Нисэхийн Их Сургууль-д 3 оюутан

Тэтгэлэг:
- Сургалтын төлбөр
- Дотуур байрны төлбөр
- Эрүүл мэндийн даатгалын төлбөр
- Солонгос хэлний курсийн төлбөр
- Онгоцны билет(Анх очиход болон төгсөөд буцахад)
- Сар бүрийн тэтгэлэг олгоно. Сар бүрийн тэтгэлгийн хэмжээ сурч буй сургууль болон курс(бакалавр/магистер)-ээс хамаарч харилцан адилгүй байна.

Монгол Улсын Боловсрол, Соёл Шинжлэх Ухааны Яам, http://www.mecs.gov.mn
БНСУ-ын ILWOO Сан, http://www.ilwoo.org

Mar 23, 2012

Солонгосын их дээд сургуулийн вэб хаяг

Солонгост сурахыг хүссэн залуучууд нилээн байгаа бололтой. Сургуулиа сонгоход дөхөм болох үүднээс хэд хэдэн сургуулийн вэб хаягийг оруулъя. Солонгост 300 орчим их дээд сургууль, коллеж үйл ажиллагаагаа явуулдаг юм байна.
Монголоос зуучлалаар орж ирж байгаа оюутнууд Сөүлээс зайтай хотод сургуульд ирэх нь элбэг байдаг. Орон нутгийн сургууль өрсөлдөөн арай багатай байдаг учир гадаадаас оюутан элсүүлэх явдал элбэг болсонтой холбоотой биз. Хэлний хувьд гэвэл солонгос хэлийг монголдоо хямд төлбөрөөр сайн сурах боломж өндөр гэж боддог. МУИС болон УБ дээд сургууль дээр Сэжүн хагдан гэж хичээллэж байгааг сонссон. Тэнд 1 жил сурахад энд хэлний бэлтгэлийн 4-р шатыг төгссөнтэй ижил төвшинд сурдаг гэж сонсож байсан юм байна. Ямартай ч өөрсдөө шууд очоод сургалтын хөтөлбөртэй нь танилцаж болох байх. Солонгост жил бүр их дээд сургуулийн сургалтын чанарыг шалгаж уг оноогоор сургуулиудыг жагсаадаг. 2012 оны үзүүлэлтийг энд танилцуулъя. Эхэнд сургуулийн нэр ард нь хаалтанд аль хотод байдгийг бичлээ.

1 서울대(서울) - Сөүлийн ИС (Сөүл) http://www.snu.ac.kr/

2 카이스트(대전) - KAIST (Тэжон) http://www.kaist.ac.kr/index.php

3 포스텍(경북) - Пуханы Технологийн ИС товчлол нь Постек (Кёнбүг) http://www.postech.ac.kr/

4 연세대(서울) - Ёнсей ИС (Сөүл) http://www.yonsei.ac.kr/

5 고려대(서울) - Корё ИС (Сөүл) http://www.korea.ac.kr/

6 서강대(서울) - Соган ИС (Сөүл) http://www.sogang.ac.kr/

7 성균관대(서울/경기) - Сонгюнгван ИС (Сөүл) http://www.skku.ac.kr/

8 한양대(서울) - Хан-ян ИС (Сөүл) http://www.hanyang.ac.kr/

9 울산과학기술대(울산) - Үлсан хотын ШУТИС (Үлсан) http://www.unist.ac.kr/kor/index.jsp

10 중앙대(서울) - Жүн-ан ИС (Сөүл) http://www.cau.ac.kr/



11 서울시립대(서울) - Сөүл хотын ИС (Сөүл) http://www.uos.ac.kr/

12 한국외국어대(서울) - Солонгосын Гадаад хэлний ИС (Сөүл) http://www.hufs.ac.kr/

13 경희대(서울) - Кёнхый ИС (Сөүл) http://www.khu.ac.kr/

14 이화여대(서울) - И-хва эмэгтэйчүүдийн ИС (Сөүл) http://www.ewha.ac.kr/

15 부산대(부산) - Пүсаны ИС (Пүсан) http://www.pusan.ac.kr/

16 경북대(대구) - Кёнбүг ИС (Кёнбүг) http://www.knu.ac.kr/

17 건국대(서울) - Конгүг ИС (Сөүл) http://www.konkuk.ac.kr/

18 동국대(서울) - Дунгүг ИС (Сөүл) http://www.dongguk.edu/

19 인하대(인천) - Инха ИС (Инчонь) http://www.inha.ac.kr/

20 아주대(경기) - Ажү ИС (Гёнги) http://www.ajou.ac.kr/

KAIST, POSTECH сургуулиуд технологи, шинжлэх ухааны чиглэлээр Солонгостоо төдийгүй Азидаа гайгүй сургуульд ордог. Энэ 2 сургуульд одоо сурч байгаа, төгсөөд энд мэргэжлээрээ ажиллаж буй монгол залуучууд хэд хэд бий. 2 сургуулийн давуу тал нь дан англи хэл дээр сурах боломжтой. Мөн суралцаж байх хугацаандаа өөр бусад оронд сургуулийн зардлаар солилцооны болон судлаач оюутнаар суралцах боломж өндөртэй. Сүүлийн үед KAIST-ийн бизнесийн сургуулийн үзүүлэлт хурдан өсч байна гэж мэдээнээс харсан юм байна. Бизнесийн сургууль нь дангаараа Сөүл хотод байдаг. Дашрамд дурдахад KAIST бол Солонгосын засгийн газраас гадаадад суралцсан нарийн мэргэжлийн боловсон хүчнүүдээр байгуулсан боловсролын яамны тусгай статустай сургууль. 1970-аад онд гадаадад доктор хамгаалсан, зэрэг хамгаалахаар сурч буй шилдэг залуучуудад өндөр цалин, байр гэх зүйлсийг амлаж, 5-аас дээш жил тасралтгүй ажиллах гэрээ байгуулан энэ сургуулийг байгуулсан түүхтэй. Төлбөр нь маш өндөр ч сурч л чадвал төлбөр бүү хэл амжиргааны тэтгэлэгээ ч сургуулиасаа авч болно.



Feb 4, 2012

Даруу зан мөнхийн гоёл

Өнөөдөр зурагт үзэж байгаад санамсаргүй Global CEO буюу дэлхийд хүлээн зөвшөөрөгдсөн Солонгосын нэр хүндтэй хүмүүсийн амжилтын нууцын тухай олон нийтэд таниулах хөрөг нэвтрүүлэгийг үзлээ. Энэ удаагийн нэвтрүүлгээр Инчоны олон улсын нисэх онгоцны буудлын ерөнхий захирал И Чэ үг гуайг урин оролцуулжээ. Инчоны нисэх онгоцны буудал 2001 онд байгуулагдаад үүнээс хойш 6 дахь жилдээ дэлхийн шилдэг нисэх онгоцны буудлаар шалгарч байгаа юм байна. Дэлхийн шилдэг нисэх онгоцны буудлуудын захиралууд түүнийг ам нэгтэйгээр шилдэг сайн удирдагч гэж хэлж байгаа нь аргагүй л дэлхийн хэмжээний удирдагч гэдгийг хэлж байлаа. Инчоны нисэх онгоцны буудлын загвар төдийгүй үйлчилгээг сурах гэж дэлхийн шилдэг нисэх онгоцны буудлын удирдлага, ажилчид Солонгосыг зорих нь өдрөөс өдөрт нэмэгдэж байгаа гэнэ. Тэрээр дэлхийн шилдэг байхын тулд 3 зүйлийг баримталдаг.
Ая тух, хурдан шуурхай үйлчилгээ, аюулгүй байдал бөгөөд энэ дундаас аюулгүй байдал юунаас ч илүү чухал гэдгийг онцолж байлаа. Харин удирдагч хүний хувьд амжилтанд хүрэхийн төлөө нэгдүгээрт үргэлж суралцах хүсэлтэй байх хэрэгтэй. Биднээс доогуур амжилтгүй байсан ч тэднээс сурах зүйл юу байна, бидэнд байхгүй юу байна гэдгийг үргэлж харж сурч байх нь чухал. Хоёрт, даруу байгаарай. Гуравт, үргэлж бусдыг хүндэлж, тэднийг сонсож бай гэж хэлсэн нь үнэхээр сэтгэлд хүрлээ.
Эцэст нь түүний амжилтын нууц даруу байдал юм байна гэсэн дүгнэлтэд хүрэв. Даруу байдлаас хүндлэл гарч, мөн даруу байгаа учраас бусдаас өөрийгөө илүү тавилгүй тэднээс өчүүхэн бага гэхгүй сурах сэтгэлтэй байх болов уу. Энэ нь өнөө үеийн залуучууд бидэнд дутагдаж байгаа чанар. Даруу байна гэдэг яг үнэндээ маш хүнд юм шиг боловч биднийг хамгийн үзэсгэлэнтэй харагдуулдаг. Чиний юу хийснийг бусдын ам ярьж байна уу эсвэл чи өөрөө ярьж байна уу гэдгээр өөрийгөө ямар хүн бэ гэдгийг нэг эргэж хараарай. Би бас энэ зан чанарт суралцах гэж хичээж байна.

Feb 3, 2012

Солонгосын 17 их, дээд сургууль гадаадаас элсэлт авах эрхээ 1 жилээр хасуулав

Нийт 36 их, дээд сургууль болон коллеж гадаадаас оюутан элсүүлэх эрхээ хасууллаа. Шалгалтаар хамгийн муу үнэлгээ авсан сургуульд Санмён их сургуулийн Чоннам хот дахь кемпус, Соншин эмэгтэйчүүдийн сургууль, Сүншил, Хансон зэрэг нийт 17 сургууль элсэлт авах эрхээ 1 жилээр хасууллаа.

Солонгосын Боловсрол, шинжлэх ухааны яам 2011 оноос эхлэн "Гадаадаас оюутан элсүүлэх, зохион байгуулах ажлыг шалган тогтоох" комиссыг томилсон бөгөөд  уг шалгалтанд нийт 347 их, дээд сургууль, коллеж(4 жилийн баклаврын сургалттай сургууль 201, коллеж 146) хамрагдаж 17 сургууль гадаадаас элсэлт авах, тухайн сургуулийн нэрээр визэнд орох эрхээ 1 жилээр хасуулж, 7 сургууль анхааруулга, 12 сургууль зөвлөгөө авах шаардлагатай гэсэн дүгнэлт гарчээ. Уг дүгнэлтийг 2011 оны 12 сарын 29-нд гаргасан байна.

Эдгээр 17 сургуулийн нэрс
Мёншин, Тэгү хотын Урлагийн сургууль, Санмён их сургуулийн Чонан хотын кемпус, Соншин эмэгтэйчүүдийн их сургууль, Сүншил, Ханмин, Хансон, 2жилийн коллежоос Гванян анагаахын коллеж, Сонхва, Сунху, Ённам гадаад хэлний коллеж, Ханён, Дуна-Инжэ, Пүсан хотын урлагийн сургууль, Сунвон, Жүсон, Чүнчон коллеж

Эдгээр сургуулиуд 2012 оны 3 сарын 1-ээс 2013 оны 2 сарын 1 хүртэл элсэлт авч виз гаргуулах эрхээ хасуулжээ. Ирэх оны 1 сар хүртэл шинэчилсэн хөтөлбөрийн тайлангаа яаманд өгч, дахин шалгалтанд орох хэрэгтэй бөгөөд энэ тогтоол одоо суралцаж байгаа оюутан болон солилцооны оюутанд хамаарахгүй.

Шалгалтын гол үзүүлэлтүүд нь тухайн сургуулийн гадаад ажилтны тоо, тухайн сургуулиас гадаадад суралцаж буй оюутны тооны харьцаа, дотоодын оюутны тоо болон солилцооны, гадаад оюутны тооны харьцаа, цэвэр гадаад оюутны тоон харьцаа, гадаад оюутнуудын сургууль хаялтын тоо, гадаадын хичнээн улс орноос оюутан элсүүлж авч байгаа эсэх, сургалтын төлбөрийн хөнгөлөлт гэх мэт санхүүгийн байдал, гадаад оюутны дотуур байр зэрэг нийт 8 үзүүлэлтээр шалгалт явуулжээ. 

Шалгалтаар гадаад оюутныг сургах боломж нөхцлийг сайн бүрдүүлсэн шилдэг 10 сургуулийг мөн шалгаруулав. Гёнхи ИС, Корёо ИС, Соган ИС, Сөүлийн ИС, Ёнсэ ИС, Ихва эмэгтэйчүүдийн ИС, Ханян ИС-иуд орсон ба 2 жилийн сургалттай коллежоос ДунянМирэ, Инха үйлдвэрлэл технологийн мэргэжлийн сургуулиуд орсон байна. 
  
 
 

Jan 23, 2012

Чин сэтгэлийн харилцаа

Олон жил уулзалдаагүй хүнтэй Фейсбүүкт таарлаа. Миний сэтгэлийн мухарт тэр хүнд болон тэр гэр бүлд талархах талархал үргэлжид байдаг байсан. Одоо ч гэсэн байгаа хэвээр. Тийм ч олон жил харилцаагүй ч гэсэн бидний хооронд итгэлцэл, чин сэтгэлийн харилцаа гэдэг зүйл хэдийнээ үүссэн билээ. Өнөөдөр хамтдаа хийж байсан зүйлсээ дурсан чатлаж байхдаа амьдралын хамгийн дур булаам зүйл нь чин сэтгэлийн халуун харилцааг үүсгэж хадгалан амьдрах юм болов уу гэж бодлоо. Хүсэл, зорилго, хэрэгцээндээ хөтлөгдөж бид хэдэн 100 хүнтэй уулздаг. Тэдний хэд нь чин сэтгэлийн харилцаатай дотны хүн маань болоо.

Сэтгэл барьцгүй зүйл мэт боловч хамгийн барьцтайгаар аливаа харилцааг дэнсэлж байдаг зүйл. Энэ нь угтаа хүний мөс чанар юм уу даа. Мөс чанартай харилцаа удаан үргэлжилж, харин мөс чанаргүй байсан харилцаа хэврэг бөгөөд тасрахдаа амархан байдаг бололтой.
Итгэлцэл, мөс чанараар барьсан харилцаа гэдэг байшин дотор асуудлаа шийдэн халуун амьдрах сайхан. Яг л олгой хагаравч тогоо дотроо гэдэг шиг.

Тэнгэр шиг бай

Энэ шүлгийг заримдаа уншихаар сайхан байдаг юм.

Хамаг бүгдээр чамайг
Харааж нулимж байвч, тэнгэр шиг бай!
Хамгийн сайн хүмүүс гэж
Хашгирч ерөөж байвч, тэнгэр шиг бай!


Тэвчээр барагдаж, нөхөд чинь орхивч
Тэнгэр шигбай, мөнхөд амгалан...
Тэргэнд суулгаж, алтан титэм өмсгөвч
Тэнгэр шиг бай, юу ч болоогүй юм шиг...

Хамгийн хайртай хүн чинь хаяж одсон ч
Хан тэнгэр нурчхаагүй цагт, бүү зов!
Гүтгэж, доромжилж бахаа ганц хангавч
Гүн тэнгэр хэмхрээгүй цагт, бүү ай!

Өвчин зовлонд нэрвэгдэж, тартагтаа тулавч
Өнө мөнхийн тэнгэр шиг бай, чи ялна
Өрөөл бусдад тоогдохоо байж, мартагдавч
Өндөр тэнгэр дээр чинь цэлийж буйг бүү март!

Яг л амьдрал чинь дуусаж, явах замгүй болсон ч
Яадгаан алдалгүй хүлээ, тэнгэр шиг бай!
Яруухан санаа мехөсдөж, хулгай зэлгийд өртсөн ч
Ядмагхан амьтдыг бүү тоо, тэнгэр шиг бай

Олз омог чамд үүдээ хаасан ч тэнгэр шиг бай
Олон түмэн нүүрээ буруулсан ч тэнгэр шиг бай
Одод гялалзаж, наран саран ээлжлэх цагт
Орчлон дээр аавын хүү шантрах ёсгүй!...

Уур омог урин мунхгийг мартаж, тэнгэр шиг бай
Уйтан хорвоогоос илүү гарч, жигүүрээ дэлгэ...
Цөхрөл чамайг багалзуурдаж, цөлийн чоно шиг болгосон ч
Цөс ихтэй хүний үр гэдгээн бүү мартаарай!...

Цорын ганц хүү минь, бас охид минь, хүүхдүүд минь
Цохолж ирэх үйлийн үрээс бүү зугт, бүү ай!...
Хувь заяатай ямагт эвлэрч, тэвчээртэй бай...
Хуучин цагийн мэргэд хүлээж сурсан юм шүү!...

Орох оронгүй болсон цагтаа орчлонг бүхэлд нь олно, чи!
Онцлох нөхөргүй болсон цагтаа , хүнийг бас ойлгоно чи !
Аз жаргал ирнэ гэвч , удалгүй алга болдог юм
Аюул зовлон тохионо гэвч , төдөлгүй арилдаг юм ...

Жамаараа ертөнцөд юм бүхэн өдөр , шөнө шиг ээлжилнэ
Жаргал зовлонгийн алинд ч , мөнх тэнгэр шиг бай !...
Атаатан түмэндээ мууг үйлдэвч , хариуд нь сайныг бүтээ .
Ариун сэтгэлийн нугад буяны цэцэгс дэлгэрдэг юм ...

Ямагт чиний зөв байх албагүй , сайтар тунгаа
Ярьж хэлэх , хөдлөх бүхнээ өерөө хяна , сэтгэ
Хүсэл бүхэн биелэх албагүй , чандалж хорь,
Хүрэхийн эцэсгүй тэнгэр шиг бай, үнэнийг тэмтэр!...

Юм бүхэнд өөрийн цаг буй, сөрөөд нэмэргүй
Юлд атгасан хүн тулаанд хэрэгтэй, хуриманд нэмэргүй
Нохой болохоос нь өмнө гөлгийг хазаж хэмлэдэг юм...
Ноён болохоос нь өмне хөвгүүнийг басаж доромжилдог юм

Самуун дэгдээгчид үйлээн тайван хийг
Сандарч тэвдэх хэрэггүй тэнгэр шиг бай !
Салхи цагаан болохоор бүхнийг хийсгэдэг юм
Саваагүй амьтдын зиндаанд бүү уна !...

Эрх мэдэлтэй хүн хилэнц нүглээс зайлахгүй
Эд баялагтай хүн хүсэл шуналаас хагацахгүй
Ертөнцийн бүх юм хэмжээтэйг бүү март
Ер цагаа болохоор хумхийн тоос шиг сарнина

Энгийн хүн ардад ээлтэй бай, хайртай бай
Элдэв бусармаг явдалд бүү орооцолд!...
Үнэтэй цайтай бүхнээ бусдад өгч сур, бүү харамс
Үүрд оршихгүйн учир тус болох үйл бүтээ!...

Гаднаан ямагт бусдаас доорд бай, даруу бай
Гайхуулах хэрэггүй, дотроон тэнгэр мэт агуу бай!
Үг яриа хэрэггүй газарт харцаараа өгүүлж сур,
Үнэн худлыг ялгах аргагүй цагт бурхандаа залбир!

Өнөөдөр чамайг маргааш бусдыг хуурах хүмүүст
Өөр шигээ бүү итгэ, мөрийг хөөж чигийг барь!...
Хүү минь, хамгийн эцэст хэлэхэд нохой явдлыг дээдэл
Хүлцэн тэвчихээс илүү гавьяаг би мэдэхгүй!...



Jan 12, 2012

Хүний амьдралыг 24 цагтай жишвэл

Сөүлийн Их Сургуулийн профессорын бичсэн залуу насны тухай номын эхэнд зохиолчийн бичсэн үг надад их таалагдав. "Хүний амьдралыг 24 цагтай жишиж би өөрийгөө 80 насална хэмээн бодвол одоо миний амьдралд 18:30 болж байна. Шөнө хүртэл зай байна. Их зүйлийг амжуулж болно" гэсэн байсан юм. Би бас өөрийнхөө амьдралыг ингэж тооцолж үзлээ л дээ. Миний амьдралд яг одоо 09:00 болж байна.

Үнэхээр л 24 цагаар жиших юм бол 0-6 цаг хүртэл бид ямар ч зүйл бодохгүй шинэ өглөөний төлөө эрч хүчээ нөөцөлж унтаж өнгөрөөдөг. Энэ бол 20 нас хүртэлх амьдрал. Харин 6 цагаас хойш хөдөлгөөн орж ажил сургуульд явах бэлтгэлээ хийн өөртөө анхаарал тавьдаг. Энэ бол 20-26 нас суралцаж нийгэм дээр бэлтгэгдэн гарахын төлөө өөрийгөө дайчилж, амьдралын хүсэл зорилгоо тогтоодог үе. 8 цагаас бидний идэвхтэй амьдрал эхэлнэ. 26 наснаас хойш гэр бүлтэй болж, ажил мэргэжилдээ байр сууриа олон бүх зүйлийг л эхлүүлж буй үе. Ингэж завгүй гүйн амьдарч байгаад 40 нас хүрдэг. Энэ бидний амьдралын 2 дахь үе билээ. Нөгөөх 24 цагийнхаа яг талд нь ирсэн гэсэн үг. 12 цаг хоолондоо орж шинээр эрч хүчээ сэлбэн, хүсэл мөрөөдлөө ч нэг удаа эргэн харж үлдсэн хугацаанд яаж амьдрахаа боддог цаг. Гэр бүл үр хүүхэд, ажил гэж амьдарсаар нэг мэдэхэд оройн хоолны цаг болж ажил ч тардаг. 18 цагт гэртээ харьж гэр бүлтэйгээ өдрийн ядаргаагаа тайлж, тэднийхээ дунд инээн, хөгжилдөх цаг. Бидний насаар бол энэ 60 нас. Тэтгэвэрт гараад гэр бүлдээ цагаа гаргах цаг. Оройн 20 цагаас 22 цаг хүртэл хэсэг өөртөө цаг гаргаж дуртай зүйлээ хийж, гэр бүлийнхэндээ ямар нэгэн зүйл хийж өгч, өдрийнхээ зүйлийг эргэн нэг бодон цэгцэлж суудаг үе. Бидний 60-70 орчим нас ийм үе байх. Харин үүнээс хойш үлдсэн цагт бусдад сэтгэлийн үгээ хэлж, бага ч болтугай цагийг хамт өнгөрөөхийг хүсдэг.
Ингээд бодохоор бидний амьдрал 24 цагтай адил өнгөрдөг мэт.

Танилцуулга бичих зөвлөмж

Солонгост баклавр, магистрт суралцахыг хүсч буй оюутнууд материал бүрдүүлж эхлэхдээ танилцуулга хэрхэн бичвэл тухайн сургуульд тэнцэх магадлалтай байх бол гэж их боддог байх.Анхаарах хэд хэдэн зүйлийг энд дурдая.
Бүрдүүлэх материал дунд application гэж байгаа. Тэнд таны тухай ерөнхий мэдээллийг багтаасан байдаг. Өөрөөр хэлбэл хаана хэзээ төрсөн, эцэг эхийн нэр, төрсөн он сар гэх мэт үндсэн мэдээлэлийг бичдэг. Нэгэнт application дээр эдгээр мэдээллийг бичсэн учир танилцуулгаа бичихдээ дурдахгүй байж болно гэсэн үг.
Танилцуулгад таны ямар орчинд хэрхэн яаж өссөн, юунд сонирхолтой байсан, одоо юу сонирхдог, цаашлаад хүсэж бодож явдаг зүйл гэх мэтийг тусгаж өгөх хэрэгтэй. Бас онцлог зан араншингаа ч энд бичдэг.

Жишээ нь : Манай гэр бүл 3 хүүхэдтэй. Би дундах нь учир багаасаа ах болон дүүтэйгээ их өрсөлддөг байсан. Тэднээс үргэлж илүү байхыг хүсдэг байсан юм шиг байгаан. Энэ байдал маань бага сургуульд орсоны дараа надад бусдын хийгээгүйг хийх гэсэн хүсэлтэй болгосон. Шинийг хийхийг хүссэн хүсэлдээ хөтлөгдөн өсвөрийн зохион бүтээгчдийн клубт 3-р ангиасаа явж эхэлсэн. Мэдээж энэ зүйлд аавын дэмжлэг их нөлөөлсөн гэж боддог... энэ мэтчилэн эссэ хэлбэрээр бичдэг.

Намайг дунд сургуульд сурч байх үед танилцуулга бичихээр төрсөн он сараас эхлээд л ээж аав хаана ямар ажил хийдэг тухай бичдэг байлаа. Мэдээж одоогийн боловсрол их өөр болсон байх гэж бодож байна. Гэхдээ энэ зүйл бага ч болтугай тус болоосой гэж бодном